چنانچه با روشهای ارزیابی دستنوشتهها در نشریات علمی سروکار نداشتهاید نیز حتما میدانید که چاپ مقاله در مجلات علمی به طور معمول، علاوه بر رعایت فرمت و موضوع نشریه، نیازمند داوری همتا است (البته که تصمیم نهایی با دبیران نشریه است :) ). با وجود به رسمیت شناخته شدن حداقل 6 نوع روش داوری همتایان در مجلات علمی، درحال حاضر روشهایی که از طرف نشریات مورد استفاده قرار میگیرند در اغلب موارد محدود به دو روش هستند؛ یکسو ناشناس (Single-Blind peer review/single anonymized review) و دوسو ناشناس (Double-Blind Peer Review/Double anonymized review). البته این بدان معنا نیست که یک نشریه از داوری دوگانه/هیبریدی برای ارزیابی دستنوشته بهره میبرد؛ نشریات علمی معتبر همواره از یک روش داوری استفاده میکنند و این روش را به اطلاع تمامی مخاطبان میرسانند. در حال حاضر آمارهای غیر رسمی نشان میدهد که حدود 60 درصد نشریات از روش داوری یکسو ناشناس و حدود 40 درصد از روش داوری دوسو ناشناس بهره میبرند. اغلب نویسندگان اقبال بیشتری برای ارسال نتایج پژوهشهای خود به صورت دستنوشته به نشریاتی با داوری دوسو ناشناس دارند (البته در شرایطی که اعتبار نشریات یکسان باشد).
شاید علت اقبال بیشتر برای داوری دوسو ناشناس این باشد که عادلانهتر بهنظر میرسد. البته برخی پژوهشها نشان داده که نرخ پذیرش در نشریاتی با داوری دوسو ناشناس نسبت به یکسو ناشناس 10 تا 20 درصد کمتر است. ممکن است این امر خود به منزله رعایت عدالت باشد؛ چون احتمال پذیرش مقالات با اعتبار پایین کمتر است. شاید هم این کمتر بودن درصد پذیرش در نشریات دوسو ناشناس به این دلیل باشد که داوران نویسندگان/مولفان را نمیشناسند و گمان میکنند صلاحیت کافی برای چاپ مقاله را ندارند (گویا این عبارت تایید همان عبارت قبلی (رعایت عدالت) است :) ). در هر حال، ارسال دستنوشته یا نسخه خطی به نشریاتی با داوری دوسوناشناس دردسرهای خودش را هم دارد و نیازمند رعایت موارد بیشتری از طرف نویسندگان (و همچنین نشریات) است که در ادامه به نکات مورد نیاز نویسندگان برای این امر پرداخته شده است. در مقاله دیگری، انواع روشهای داوری همتایان و نقاط قوت و ضعف این روشها مورد بررسی قرار خواهد گرفت.
آموزش تهیه مقاله (نسخه خطی / دستنوشته) برای مجلات دوسو ناشناس (آموزش بی نام / ناشناس کردن مقاله)
برای مطالعه مقاله «آموزش بینام سازی مقاله یا دستنوشته در نرمافزار مایکروسافت ورد» از این لینک بازدید نمایید.
چنانچه هرگونه پرسش یا مشکلی درباره موضوع این مقاله دارید با درج کامنت ما را آگاه سازید تا در اسرع وقت به شما پاسخ دهیم.